ظاهراً واکنشها در برابر سخنان حامد کرزی رییسجمهور پیشین در دفاع از طالبان جنبۀ قومی و تباری گرفته است.
حامد کرزی در مصاحبۀ با بی بی سی به صراحت اعلام کرد که طالبان یک قوت افغانی هستند و میتوانند هر قسمتی از خاک افغانستان را در کنترل داشته باشند.
این سخنان برای بسیاری از مردم افغانستان غافلگیرکننده بود. به همین دلیل با موج وسیعی از اعتراضات مواجه شد. هزاران تن در شبکههای اجتماعی کمپاین وسیعی را برضد او راهاندازی کردند. معترضان خواهان محاکمۀ آقای کرزی و تغییر نام میدان هوایی حامد کرزی به نام پیشین آن (فرودگاه کابل) شدند.
این اعتراضات به شبکههای اجتماعی محصور نماند. دهها تن در مراسم یادبود از شهادت استاد ربانی در تالار لویه جرگه شعار مرگ بر کرزی سر دادند و او را حامی تروریستان خواندند.
اما آقای کرزی به گونۀ ماهرانه در تالار لویه جرگه، اعتراضها بر خودش را جنبۀ قومی و تباری بخشیده و معترضین را عمال بیگانه خواند. آقای کرزی بار دیگر با استفاده از تربیون جمعیت اسلامی، جنگ طالبان را مشروعیت بخشید و شعارهای خارجیستیزانهاش را تکرار کرد. او گفت که خارجیها نمیتوانند در میان اقوام افغانستان تفرقهاندازی کنند. به محضپایان یافتن مراسم، دو صف متضاد موافقان و مخالفان کرزی شکل گرفت.
مخالفان، به دلیل اینکه حامد کرزی به گونۀ علنی از طالبان دفاع کرده و جنگ آنها را مشروع خواند، خشمگین بودند. آنها از اینکه فردی پس از سیزده سال حاکمیت بر مردم افغانستان، از گروه تروریستی طالبان دفاع میکند، شوکه شده بودند. در میان مخالفان، چهرههایی از هر قوم و تبار افغانستان حضور داشتند.
مردم طی پانزده سال شناخت خوبی از حامد کرزی حاصل کردند. به همین دلیل، مدارای او در برابر معترضانتش نتوانست باعث فریب مردم شود. پس از رویداد لویه جرگه، شماری از شهروندان گفتند که نباید فریب “مداریگری” و “عوامفریبی” کرزی را خورد و او را تبدیل به قهرمان ساخت. آنها رییس جمهور پیشین را مسوول بحران کنونی کشور می دانند.
اما مدافعان حامد کرزی تلاش ورزیدند اعتراضات را قومی و تباری جلوه دهند و معترضان را متهم به تعصب سازند. آنها با راهاندازی اعتراضات فیسبوکی و راهپیماییهایی حمایتشان را از کرزی ابراز داشتند.
این درگیریها ادامه یافت تا جایی که پای مقامات حکومتی هم در آن کشیده شد. نخست فرمانده پولیس کندهار واکنش سختی در برابر معترضان نشان داد و سپس، حنیف اتمر مشاور شورای امنیت ملی از آدرس یک نهاد حکومتی با لحن تند معترضان بر کرزی را “جاسوس”، “مزدور” و “اجیر بیگانه” خطاب کرد. درحالی که شورای امنیت ملی پیش از این، پیوسته بر ضد کرزی و حکومت پیشین شعار سر میداد.
جمعیت اسلامی افغانستان، نیز روز گذشته در برابر اعلامیۀ دبیرخانۀ شورای امنیت ملی واکنش نشان داد. جمعیت اسلامی با پخش اعلامیهیی گفت که آنها با درک حساسیت اوضاع، حامد کرزی را به تالار لویه جرگه دعوت نکرده بودند.
جمعیت اسلامی، از دبیر شورای امنیت ملی هم به شدت انتقاد کرده و گفته که نباید از آدرس نهادهای ملی، صدای افتراق و گروه گرایی بلند شود.
واکنشهای آقای اتمر و رازق به معترضان حامد کرزی، جنبۀ قومی و تباری داشت. درحالی که هیچ کسی به خاطر قومیت آقای کرزی، به او نتاخته بودند. حامد کرزی عملاً در برابر دولت، مردم و منافع ملی کشور موضع گرفته است. او با زیرپا کردن خون هزاران سرباز و افسر شجاع این کشور از طالبان دفاع کرد. بنابراین، مورد نکوهش مردم قرار گرفت. این آقای کرزی است که به خاطر منافع خود با استفاده از هر فرصت و زمینهیی جنگ سرد قومی و تباری را شعلهور ساخته است. او که پس از پایانیافتن دورة حاکمیتش، احساس محرومیت میکند. دفاع او از طالبان یا به خاطر عقدهاش در برابر دولت کنونی صورت میگیرد و یاهم به خاطر تعلقات قبیلهیی و تباری مواضع طالبانی میگیرد و به این گروه تبهکار پناه میبرد.
در این میان، عدهیی پا را به خاطر معذرتخواهی و دلجویی از کرزی برهنه کردهاند! اما واقعیت این است که باید آقای کرزی از مردم افغانستان به خاطر توهین به شهدا و نیروهای امنیتیشان معذرت بخواهد.
دیگر بر هیچ کسی پوشیده نیست که بحران فعلی در شمال کشور ریشه در برنامهریزیهای کرزی دارد. آقای کرزی با رهاسازی طالبان و فراهم کردن بستر حضور این گروه، عامل اصلی بحران و هرج و مرج در شمال افغانستان میباشد.
آنچه قابل درنگ است.
– حامیان حامد کرزی نباید توهین به یک شخصیت سیاسی را توهین به قوم و قبیلۀ او تلقی کنند. اعتراضات روزهای اخیر چنین مینمود که گویا به قوم کرزی توهین شده باشد اگر چنین باشد اعتراضی که در مقابل غنی در قندهار صورت گرفت پس توهین به همۀ غلجاییها شمرده شده و تیرههای غلجایی را در برابر درانیها قرار دهد.
– اعتراضات گسترده در برابر حامد کرزی در پی اظهارات طالبانی کرزی صورت گرفته است. در واقع، مردم با حمله به کرزی، انزجار و نفرتشان را از طالبان بیان کردند. طالبان نماینده هیچ قومی نیستند. آنها ترویستان بینالمللی بوده و وسیلۀ برای تطبیق برنامههای استخبارتی بیگانهگان میباشند که وظیفهیی جز تبهکاری، ویرانی و کشتوخون ندارند. دفاعِ کرزی از آنها، به هیچ صورت توجیهپذیر و پذیرفتنی نیست.
– نباید اجازه بدهیم زیر چتر قومیت، خیانتها و جنایتهای شماری از سیاستمداران افغانستان پنهان نگه داشته شود. اگر پشتوانۀ نادرست قومی نبود، حامد کرزی و هم دستانش به خاطر هدردادن فرصتهای طلایی افغانستان و غارت میلیاردها دالر باید راهی دادگاه میشدند.