آمرصاحب شهید نه تنها که نبوغ سیاسی و نظامی بینظیر داشت. بلکه در تقوا، اخلاق نیکو ، مردم داری، بردباری، تدبیر و دوراندیشی و در استقامت و پایمردیاش نیز نابغه بود.
کانون اصلاحات به سلسله برنامههای قبلی، اینبار به همکاری تعدادی از دانشجویان فعال و فرهنگیان، کنفرانسی را به مناسبتِ گرامیداشت از سالروز شهادت احمد شاه مسعود قهرمان ملی کشور تحت عنوان «۱۷ سال پس از سپهسالار آزادی» برگزار کرد. این برنامه روز پنج شنبه ۱۵ سنبله ۱۳۹۷ در تالار مولانا برگزار شد.
فهیم دشتی رییس اتحادیه خبرنگاران افغانستان و یکی از همسنگران قهرمان ملی از باور شهید مسعود به اصل آزادی بیان، پابندی به اصول انسانی و اسلامی و واقعیت ها یاد کرده، گفت: “امروز ما آنچه داریم میراث آمر صاحب است، این که او فاشیست نبود، به قوم و زبان و سمت محدود نبود و قوم پرستی را شرک میدانست. در عین حال باور به عدالت اجتماعی داشت و تا اخیر برای تامین عدالت رزمید”.
آقای دشتی همچنان با یادآور شدن یکی از خاطرات خود بههمراه قهرمان ملی افزود:« در جريان جنگهای شورای همآهنگی، دفتر هفتهنامهی کابل مرا به گزارش جنگ فرستاده بود، خبر شدم آمر صاحب به تپهای که مشهور به ۲۵ بود رفته است. من هم همان جا رفتم و دیدم که آمر صاحب مشغول صحبت با مخابره است. من هم از فرصت استفاده کرده صحبتهای آمر صاحب را که با طرف مقابل رد و بدل میشد، نوشتم. یک وقت آمر صاحب متوجه شده برایم گفت: چه میکنی جان برادر، همین گزارش را که شما بر اساس مخابره تهیه میکنید از کجا میدانید که راست میگوید. گزارش ما باید استوار بر واقعیتها باشد».
این برخورد آمر صاحب در حقیقت نشانگر پابندیاش به اصول و واقعیتها را نشان میدهد.
سپس تیم ترانه بیبی فاطمه، مرثیهای را در پیوند به شهادت و درد نبود قهرمان ملی به خوانش رفتند.
در ادامه غلام محمد محمدی استاد دانشگاه، مبارزات مسعود شهید را از بُعد و آیینهی تاریخ به بحث گرفته، گفت:« احمد شاه مسعود در واقع با دو استعمار، سرخ و سیاه مبارزه کرد. در گام نخست یک استقلال طلب بود تا در قدم بعدی آزادیهای انسانی را برای مردم کشورش بدست بیاورد».
استاد محمدی افزود:« در تاریخ بشر کمتر کسانی چون احمد شاه مسعود، چگوارا، عمر مختار، ماندیلا و گاندی بوده اند که به استقلال طلبی و خود ارادیت باور داشته اند. مسعود از اندک کسانی در تاریخ جهان است که هم مشهور است و هم محبوب و مبارزهی برحقش اورا به شهادت، پیروزی و ماندگاری در تاریخ رسانده است».
سپس آقای پادشاه بینا شاعر و نویسنده، احمد شاه مسعود را اندیشهیی برای آزادی و عدالت دانسته در وصف آن چند بیت شعر سرود.
زینب موحد استاد دانشگاه منحیث سخنران بعدی، قهرمان ملی را نمادی از اعتدال و باورمند به حقوق زنان خواند و تاکید کرد که باید رهروان مسعود پابند به ارزشهای مبارزاتی او باشند چون او هرگز پا فراتر از ارزشهای اسلامی و ملی نگذاشت.
در ادامه نوار تصویری از جریان مبارزات شهید احمد شاه مسعود که توسط آقای عمران سعید زیوری تهیه و ترتیب شده بود، به نشر سپرده شد.
سپس مولوی حبیبالله حسام رییس شورای اخوت اسلامی در به زوایای دیگر زندگی قهرمان ملی پرداخته، گفت:« آمرصاحب شهید نه تنها که نبوغ سیاسی و نظامی بینظیر داشت. بلکه در تقوا، اخلاق نیکو، سلوک نیک ، مردم داری، بردباری، تدبیر و دوراندیشی و در استقامت و پایمردیاش نیز نابغه بود. او جوانی بود که وارد نهضت اسلامی شد، از یک فرد عادی به یک شخصیت محبوب در سطح جهان و به امیدی برای بشریت و جامعه اسلامی تبدیل شد».
مولوی حسام با نقل قول از عبدالله عزام در باره احمد شاه مسعود افزود:« اگر مسعود شکست خورد، اسلام شکست میخورد و اگر مسعود زنده بود در واقع اسلام پیروزی میشود».
در اخیر آقای حقدوست استاد دانشگاه، گردهمایی مذکور را در واقع سنت حسنه برای گرامیداشت از روز شهادت قهرمان ملی کشور خواند و تاکید کرد که باید ابعاد مختلف زندگی مسعود در نصاب درسی برای دانشجویان ودانشآموزان گنجانده شود.