محمود صیقل سفیر و نماینده دایمی افغانستان در سازمان ملل در مصاحبه با کانون اصلاحات:
کانون اصلاحات با نظر داشت وضعیت کنونی کشور و چالش هایی که فرا راه مردم و دولت قرار دارد و نوع نگرش جامعه جهانی به افغانستان، به خصوص پس از خروج نیروهای بین المللی و ایجاد حکومت وحدت ملی، گفتگویی را با محترم محمود صیقل سفیر و نماینده دایمی افغانستان در سازمان ملل انجام داده است که ذیلاً تقدیم حضور تان می گردد:
کانون اصلاحات: شما به عنوان نماینده دایمی افغانستان در سازمان ملل؛ اوضاع افغانستان را چگونه بررسی می کنید و چه تفاوت هایی را در مقایسه با دولت آقای کرزی می بینید؟
محمود صیقل: افغانستان هنوزهم نزد جامعه جهانی از محبوبیت خاصی برخوردار است. اوضاع افغانستان در جلسات خاص ربعوار شورای امنیت ملل متحد مورد بحث قرار گرفته و در محراق توجه جهان قرار دارد.
از جانب دیگر، در چندین قطعنامه ای که در مجمع عمومی و شورای امنیت در رابطه با افغانستان صادر شده است، جامعۀ جهانی با اتفاق آراء و یکصدا از افغانستان اعلام حمایت نموده اند و خوشبختانه این حمایت ها، نه تنها در کوتاه مدت بلکه در میان مدت و درازمدت می باشد.
تفاوتی را که در مقایسه با سال های آخر حکومتداری آقای کرزی می بینیم، در آن زمان، روابط ما با جامعه جهانی تا اندازه ای برهم خورده بود و تفاهمی که باید وجود می داشت، نداشت و آن تفاهم هم در بعضی از موارد، از بین رفته بود.
اما اکنون آهسته آهسته افغانستان می رود که یکبار دیگر به سمبول همکاری های بین المللی تبدیل شود. روابط ما با قدرت های بزرگ و با قدرت های منطقه صمیمی است و ما شاهد همکاری کشورهای مختلف در رابطه با افغانستان هستیم و از آن صمیمانه استقبال می نماییم.
کانون اصلاحات: از زمانیکه شما به عنوان نمایندۀ دایمی افغانستان در سازمان ملل فعالیت می نمایید، چه کارهایی را انجام داده اید و چه برنامه های دیگری رویدست دارید؟
محمود صیقل: کارهای ما، کارهای معمول است که نمایندگی افغانستان باید انجام دهد. در گذشته هم آن ها را انجام می داد و اکنون هم انجام می دهد. تا جایی که به ما ارتباط می گیرد، کوشش کرده ایم که روی عوامل اساسی بحران در افغانستان تاکید نموده و از جامعه جهانی خواهان رسیدگی به آن گردیم. در این راستا از نزدیک با شورای امنیت سازمان ملل متحد کار میکنیم و تلاش های ما ادامه دارد.
بیاناتی که در مجمع عمومی و همچنان در شورای امنیت ایراد نموده ام، حاکی از همین مساله است و در عین زمان، در شش کمیته مجمع عمومی که مسائل خلع سلاح ، مسائل اقتصادی ، اجتماعی، حقوقی و آوردن و حفظ صلح می باشد،کوشش کرده ایم تا دیدگاه خود را پیشکش کنیم.
در عین حال، افغانستان برای اولین بار یک قطعنامه ای را در رابطه با مواد منفجرۀ دستکی که ساخته می شود و طالبان از آن استفاده کرده و توسط آن، باعث کُشتار مردم بیگناه شده و می شوند را، مسوده کردیم و در مجمع عمومی ارائه کردیم که خوشبختانه مجمع عمومی آن را پذیرفت. در این قطعنامه یک سلسله قیودات در تولید، فروش و استفادۀ مواد منفجره وضع شده است. همچنان، افغانستان بعد از سی و هشت سال یکبار دیگر عضو شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد شد و افزون برآن، دو ماه قبل، به اساس هدایت مقامات ذیصلاح، اعلام کردیم که نامزد عضویت در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد برای سال های ۲۰۱۸ الی ۲۰۲۰ هستیم و در عین زمان، تصمیم داریم تا در جریان یک الی دو سال آینده، لااقل ریاست یکی از کمیته های مجمع عمومی سازمان ملل را بر عهده داشته باشیم، تا هم در ارگان های مختلف سازمان ملل متحد فعال باشیم و هم بتوانیم با استفاده از فرصت، صدای مردم افغانستان را در آنجا انعکاس داده و زمینه هایی را مساعد سازیم که صدای آنان به کرسی عمل بنشیند.
با نهاد های توسعوی و اجتماعی ملل متحد، منجمله پروگرام انکشافی ملل متحد، صندوق کودکان ملل متحد، نهاد زنان ملل متحد، دفتر همآهنگی امور بشرخواهانه ملل متحد، کمیشنری اعلی مهاجرین ملل متحد و غیره از نزدیک در تماس هستیم و تلاش داریم تا فعالیت های شان با اولویت های کشور ما تطابق داشته باشد.
کانون اصلاحات: شما از عوامل اساسی یاد نمودید و گفتید که تلاش میکنید به گوش جامعه جهانی برسانید، اگر لطف کنید و در مورد این عوامل کمی بیشتر توضیح بدهید؟
محمود صیقل: رقابت های تند و داغی در منطقه وجود دارد که متاسفانه با نظر داشت موقعیت حساس جیواستراتیژیک، افغانستان قربانی این رقابت ها شده است و در رأس آن، تنش میان پاکستان و هند است. به خصوص پاکستان که حتی از روابط نورمال هند با افغانستان تشویش دارد و نگران است و در عین حال، حمایت هایی که از گروه های افراطی و جنگ های نیابتی در پاکستان صورت می گیرد، به تنش های میان نظامیان و ملکی های پاکستان بر می گردد و
مهمتر از همه اینکه، در طول ۶۸ سال گذشته، در روابط ما با پاکستان، یک خلاء بی اعتمادی حاکم بوده که روی آن باید کار شود. زیرا بسیار مهم استکه افغانستان و پاکستان به یکدیگر خود اعتماد کنند و تا زمانیکه این اعتماد به میان نیاید، تفاهم و مبارزه مشترک در برابر افراطیت خشونتبار و تروریزم، مشکل خواهد بود.
از جانب دیگر، ما در منطقه ای قرار داریم که قدرت های بزرگ جهان حضور دارند و منطقه ای است که سیاستش ساده نیست. موجودیت همچو یک منطقه، از یکسو فرصت هایی را برای افغانستان ایجاد می کند که باید از آن استفاده بهینه شود و از جانب دیگر، ما را با چالش هایی درگیر می سازد که باید تلاش کنیم تا آن را مهار نماییم. بنابرین برای ما مهم این است که بفهمیم چگونه با اعتمادسازی و همآهنگی لازم در منطقه از فرصت ها استفاده کنیم و چگونه به چالش ها رسیدگی کنیم.
کانون اصلاحات: چنانچه دیده می شود، اوضاع امنیتی کشور نه تنها بهبود نیافته که با گذشت هر روز وخیم تر هم می شود؛ به نظر شما عوامل اصلی چی است و جامعه بین المللی چرا اقدامی قاطع و قوی برای تامین ثبات دایمی در افغانستان انجام نمی دهند؟
محمود صیقل: من به این موافق نیستم که وضع امنیتی خراب شده می رود. اگر وضع امنیتی کنونی را با وضع امنیتی سال گذشته مقایسه کنیم، فعلاً ما، در یک موقعیت بهتر قرار داریم. سال گذشته هنوز حکومت وحدت ملی شکل نگرفته بود و مسوولان ارگان های مختلف تعین نشده بودند، اما خوشبختانه اکنون و در همین مقطع زمانی، ما تسلط بهتری بر وضع امنیتی داریم و در بعضی نقاط که حملاتی صورت گرفته توسط نیروهای امنیتی ما به آسانی دفع شده و در بعضی نقاط دیگر نیروهای امنیتی ما تعرضات پیشگیرانه خود را داشتند که در این بخش هم دستاوردهایی وجود داشته است. اما تا جایی که به تصمیم های کلان ارتباط میگیرد، در دو راستا حرکت هایی به راه افتاده است. در راستای دیپلوماسیکه اگر نتیجه بدهد و در راستای ارتقای توانمندی های افغانستان برای دفاع از خودش. برای دفاع از مردم خود، ما باید قاطعانه تلاش کنیم. در این مورد تمویل نیروهای امنیتی افغانستان فوق العاده مهم است که به آن رسیدگی صورت خواهد گرفت و تا جایی که ما در جریان هستیم در آیندۀ بسیار نزدیک، کنفرانسی با حضور سران سازمان ناتو در وارسا برگذار می شود و افغانستان؛ در محور گفتگوهای این کنفرانس قرار دارد و موضوعی هم که بیشتر از همه مورد بحث قرار خواهد گرفت، تمویل، تجهیز و آموزش نیروهای افغانستان الی سال ۲۰۲۰ است که در این راستا هم همکاری هایی شروع شده و قرار است شماری از کشورها، بخشی از ضرورت ها و نیازهای نیروهای امنیتی ما را مرفوع سازند. از هند گرفته تا ایالات متحدۀ امریکا و ترکیه و فدراسیون روسیه که آمادۀ همکاری جدی هستند و در این اواخر، کشور چین که برای رفع نیازمندی های امنیتی و نظامی ما علاقمندی خاص نشان داده است.
کانون اصلاحات: سفر آقای جان کری وزیر امورخارجه امریکا به افغانستان را چگونه ارزیابی می کنید و به نظر شما پیامدهای این سفر چه تاثیراتی بر اوضاع سیاسی و نظامی افغانستان دارد؟
محمود صیقل: یک سفر کاری بود. در راستای تطبیق موافقتنامه مشارکت استراتیژیک میان هر دو کشور و در چارچوب آن، هر سال باید هیأت هایی از ایالات متحدۀ امریکا به افغانستان بیایند و با گروپ های کاری ای که وجود دارد از نزدیک ببینند و بالای تطبیق مواد سند مشارکت استراتیژیک کار کنندکه در این راستا کارهایی نیز صورت گرفته است. در ابعاد مختلفِ امنیتی، سیاسی، اقتصادی و همچنان دموکراسی، حکومتداری و امثال آن.
از جانب دیگر، این سفر تجدید روابط میان دوکشور بود و ایالات متحده امریکا به افغانستان اطمینان داد که کمک های شان به افغانستان ادامه خواهد داشت. نه تنها در کوتاه مدت بلکه در میان مدت و درازمدت.
کانون اصلاحات: همزمان با ایجاد حکومت وحدت ملی، شماری از گروه ها و حلقات، به شمول حامدکرزی رئیس جمهور پیشین و اطرافیانش، شروع به شایعه پراگنی و جو سازی برای مخدوش ساختن چهره رهبران حکومت وحدت ملی و ضعیف نشان دادن فعالیت های آنان نموده اند، به نظر شما و در شرایط حساس کنونی، این تلاش ها چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت؟
محمود صیقل: هر کسی که بصیرت داشته باشد و اوضاع کنونی کشور را ببیند، به این مساله پی می برد که نخبه ها و قشر سیاسی افغانستان، باید زبان مشترک داشته باشند. اما هر کسی که تلاش کند، سیاست داخلی افغانستان را مختل سازد و کارهای قشر سیاسی را پراگنده و پاشان سازد، اشتباه می کند.
کسانیکه در حکومت های قبلی نقش داشتند،جدا از تعدادی از عناصر فاسد و بی کفایت، همه ذخیره های فکری و مسلکی افغانستان هستند و امیدوار هستم که مسوولانه عملکنند و خودشان را یک بخشی از نظام بدانند. امیدوار هستم، هر حرکتی را که انجام می دهند، به عواقب آن فکر کنند و مهمترین مسوولیت شان این باشد که به آینده افغانستان فکر نموده و دیدگاه های مشترکی را برای بیرون رفت از چالش های موجود طراحی کنند. در این راستا من ضرورت یک میثاق سیاست داخلی را می بینم بین قشر سیاسی کشور که در چارچوب تعهدات آن قوای ثلاثه کشور همراه با احزاب و گروه های سیاسی و در همآهنگی با جامعه مدنی و سکتور خصوصی بتوانند یک دیدگاه بزرگ را برای منافع ملی کشور شکل دهند و جلو پراگندگی ها گرفته شود.
کانون اصلاحات: از دید شما کارکرد حکومت وحدت ملی از ایجاد تا اکنون چگونه بوده و جامعه جهانی تا چه حدی از آنان راضی و حاضر به دوام حمایت هستند؟
محمود صیقل: در این تردیدی نیست که تشکیل حکومت وحدت ملی در یک حالت نورمال صورت نگرفته است. یعنی از بستر یک انتخاباتی که تقلب داشت ما به طرف نتایج نافرجام رفتیم و در نهایت نتیجه این شد که حکومت وحدت ملی را تشکیل بدهیم. برهمین اساس کارهای حکومت وحدت ملی زمانگیر بوده است. از جانب دیگر همانگونه که حکومت وحدت ملی مزایای خود را دارد، تصمیم گیری را کند و بطی می سازد و این مساله را هم مردم افغانستان و هم جامعه جهانی درک می کنند. بنابرین در این جای شک نیست که تصمیم گیری ها یک اندازه بطی بوده اما هر قدری که زمان می گذرد و حکومت وحدت ملی شکل می گیرد، موثریت کارها را می بینیم و آهسته آهسته حکومت بر چالش ها حاکم می شود. از جانب دیگر، جامعه جهانی در پانزده سال گذشته از دولت و مردم افغانستان، حمایت کرده و فعلاً هم توجه کافی به افغانستان دارند و تا جایی که ما در جریان هستیم، اطمینان دادند که کمک های شان ادامه خواهد داشت. و نمونه اش نیز همانگونه که گفتم کنفرانس وارسا نزدیک است که براساس تصمیم هایی که در آن گرفته می شود، کمک های امنیتی شان ادامه خواهد داشت و کنفرانس بزرگ بروکسل چند ماه بعدتر برگذار خواهد شد که تمرکز آن، بیشتر به توسعه افغانستان و اقتصاد و ثبات سیاسی افغانستان خواهد بود.
کانون اصلاحات: با توجه به حضور تان در سازمان ملل و دیدگاه جامعه بین المللی در مورد افغانستان، چه فکر می کنید بزرگترین چالش ها فرا راه دولت و مردم کشور کدام ها استند و از چه راهکارهایی برای مقابله با آنان باید استفاده کرد؟
محمود صیقل: من فکر می کنم تامین وحدت ملی افغانستان، یک امر مهم است و پیش از اینکه به دنیا فکر کنیم، باید روی این موضوع فکر کنیمکه ما افغان ها چقدر با هم کنار آمدیم و چقدر وحدت خود را حفظ کردیم و چگونه می توانیم سیاست داخلی خود را موفقانه پیش ببریم. زیرا تا روزی که این سیاست پاشان باشد، بسیار مشکل است که یک سیاست خارجی موفق داشته باشیم. از همین خاطر باید تلاش کنیمکه در قدم اول، سیاست داخلی ما درست و قانونمند باشد و به هر اندازه که ما در این راستا گام های مثبت برداریم، به همان اندازه سیاست خارجی ما بهتر خواهد بود.
محمد منصوریان