مراسم رونمایی، نقد و بررسی مجموعه شعری تازهٔ آقای افسر رهبین از شاعران و نویسندگان مشهور کشور بروز چهارشنبه، ۲۸ حمل با حضور جمعی از شاعران، منتقدان و فزهنگیان کشور در کانون اصلاحات برگزار شد.
حشمت رادفر مشاور رسانهی ریاست اجراییه در آغاز این محفل «باغ دلتنگی» محمد افسر رهبین را، باغ دلتنگی یک نسل سرگشته و شوریده حال این آب وخاک عنوان کرد و اهمیت این اثر در حوزهی زبان و ادبیات فارسی را از جهت های مختلف به بررسی گرفت. اقای رادفر در سخنرانی کوتاهش بابت سردی بازار و کارزار شعر و ادب و فرهنگ در کشور ابراز نگرانی کرد و اظهار داشت: “سیاست فضای کشور را از یکسو داغ و از سوی دیگر خالی از محتوا ساخته و روزمرهگی را جانشین بخش بزرگی از رویکردها و فعالیت های ارزشی و مسایل فرهنگی کرده و در چهل سال گذشته ارزش ها و آفرینش های فرهنگی بویژه شعر و ادبیات به ابزار سیاست ورزی های خشونت بار و ایدیولوژیک تبدیل شده است که فراورده های ادبی مانند باغ دلتنگی آقای رهبین نماد های بارزی از افرینش های ادبی ارزش مدار، انسان گرا و دمیده شدن روح تازه یی بر فضای ادبی و فرهنگی کشور است.
« باغ دلتنگی » از سوی جاوید فرهاد، عبدالقاهر آژیر و دوشیزه مطواع کبیر از زاویه های مختلف نقد و بررسی شد.
جاوید فرهاد شاعر و منتقد نام آشنای کشور، افسر رهبین را از استادان شعر امروز افغانستان خواند و برداشتهای خود از« باغ دلتنگی» را در چارچوب تاویلو «هرمونتیکِ» معاصر ارایه نموده و از منظر روشهای تکنیکی، ترفندهای زیبایی شناسانهی هنری و ادبی، ابداعات ادبی و تنوّع موضوعات مورد ارزشیابی قرار داد.
آقای فرهاد همچنان اشارههایی در پپوند به تأثیر پذیری او از اوزان شعری مولانا، بیدل و غالب دهلوی اشاره نموده، گفت که شاعر با بهرهگیری ازشعر و ادبیات کلاسیک فارسی، دردها و نیازهای جامعه امروز ما را به تصویر کشیده است.
او ترکیب سازی های جدید در «باغ دلتنگی» را از ویژگی های خوب این اثر دانست و از ترکیب هایی چون «کوهدامن دل »، « حدیث باران »، «دشتگردی » و « مارحلقه افگن » به عنوان نمونه یاد کرد. او همچنان با ارایهی این ابیات از باغ دلتنگی، بومی گرایی و نگاه ناتورالیستی «طبیعت گرایانه» را در این اثر برجسته ساخت.
کـی بود باغ زمستان بـیتمـاشای خنـک
برف ما در کاکل سالنگ معنی می شود
****
پختـه شـد انگـــور کـو سبد یار کـــو
پـرشده دوشاب جـان کاسـه دیدار کـو
ای بت کـوهدامنـی باش اگـر با منـی
با همهی جان کنی حاصل شد یار کو
عبدالقاهر آریانژاد آژیر شاعر، نویسنده و منتقد ادبی، پیرامون مناسبت « باغ دلتنگی » با باغ و سرزمین – شمالی – شاعر صحبت نموده و شعر رهبین را از نظر فلسفهی روانشناسی « گوستاویونگ » بررسی کرد.
آژیر با استفاده از روانشناسی « یونگ » ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه شاعر را و همچنان « کهنالگوی آنیما » و « آنیموس » یعنی روانِِ زنانه و مردانهی شعر رهبین را مورد کاوش و ریشهیابی قرار داد.
آقای آژیر دغدغههای تاریخی – سیاسی، « نوستالژی »، دفاع از محیط زیست، احیای واژگان نگارین عامیانه در شعر، عنایت به گذشتههای درخشان تمدنی، آشکارگی و جاندارانگاری، خداباوری عارفانه و مسایلی از این دست را مایههای اصیل حوزهی معنایی شعر های این اثر دانست.
دوشیزه مطواع کبیر دانشآموختهی کارشناسی ارشد زبان وادبیات فارسی دانشگاه کابل، مجموعهی « باغ دلتنگی » را سخنان دلها دانست و آن را از منظر، صورخیال، گستردگی محتوا و شخصیت بخشی به پدیده های بیجان یا « پرسونیفیکیشن » بررسی و ارزشیابی کرد.
بانو مطواع « باغ دلتنگی » را مجموعهیی از شعرهای شاعر دانست که با واژههای تازه، استعارات و تشبیهات بدیع آراسته گردیده است.
در پایان برنامه، افسر رهبین صاحب اثر “باغ دلتنگی” از اشتراک کننده گان و برگزار کننده گان این محفل سپاس گزاری کرد. او در مورد باغ دلتنگی معلومات ارایه کرده و پیرامون دیدگاههای نویسندگان نیز ابراز نظر کرد، او محفل روگشایی را با دکلمه سه پارچه غزل از باغ دلتنگی پایان داد. محمد افسر رهبین شاعر، نویسنده، مترجم، منتقد و ادبیات شناس ورزیدهی چهاردههی پسین افغانستان است که درعرصههای مختلف قلم زده است. رهبین شاعریست آزاده و وطن دوست؛ مضمون شعر های او را موضوعات سیاسی، اجتماعی و برداشتهایش از فرهنگ و جامعه ییست که در او زیست میکند. او در واقع فریادگر دردها و رنجهای مردمش و آیینهی تمام نمای رویدادهای پسین کشورش که بارها مورد تجاوز بیگانگان قرار گرفته است میباشد.
باغ دلتنگی، هجدههمین اثر از استاد محمد افسر رهبین است که پر از تکههای نفیس هنری بوده و برای اولین بار در ماه گذشته در کشور هندوستان معرفی شده است.
یاددهانی:
مجموعه شعری باغ دلتنگی، تازه ترین اثر اقای افسر رهبین با قطع و صحافت زیبا در ۲۲۲ صفحه در قطع رقعی به شمارگان ۵۰۰ جلد از سوی انتشارات امیری به چاپ رسیده است.
گزارشگر؛ عبدالله دانش